زمان مطالعه: ۱۵ دقیقه

آیت الله سید جلال مجدهاشمی در گفت‌وگویی به مناسبت روز دانشجو به تبیین نقش دانشگاه در تربیت دانشجوی مهدوی و اهمیت مهدویت در محتوای آموزشی، پرداخت.

به گزارش پایگاه تحلیلی عترتنا / مهدویت: تقویم ما را به ایستگاه شانزدهمین روز از آخرین ماه فصل برگ ریزان رساند و در کشورمان در ایستگاه ۱۶ آذر ما را به نام “دانشجو” بیشتر توجه می دهد چرا که در چنین روزی در دهه سی شمسی خون پاک سه دانشجوی آزادی خواه ایرانی این روز را تاریخی و به نام دانشجو ثبت نمود.

آری رژیم پهلوی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، خود را بیش از پیش نیازمند آغوش گرم آمریکا می دید که در ادامه این روند، سفر نیکسون، معاون رئیس جمهور وقت آمریکا به ایران در هفده آذر ۱۳۳۲ برنامه ریزی شد که مورد اعتراض و تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران شد به نحوی که از روز چهاردهم آذر آن سال این اعتراضات آغاز گردید تا اینکه با به شهادت رساندن سه نفر از این دانشجویان فرهیخته و معترض به سفر معاون رئیس جمهور آمریکا، این روز رنگ خون گرفت.

خون این سه دانشجوی فرهیخته باعث شد که نام دانشجو در شانزدهم آذر ماه هر سال بر خاطرها تلنگر بزند و نام دانشجو بیشتر بدرخشد. اما نکته مهم اینکه دانشجوی مسلمان ایرانی به خاطر مسلمان بودنش دارای کرامت و تقدس است و باید دانشجوی مسلمان که در مکتب اهل بیت(ع) پرورش یافته برای دانشجویان جهان الگو باشد.

از آنجایی که در دوران آخرالزمان و غیبت امام زمان(عج) قرار داریم، نقش دانشگاه و دانشجو در کنار حوزه های علمیه به دستیابی جامعه مطلوب مهدوی و همچنین زمینه سازی فرج بسیار اهمیت دارد. زیرا دانشجویان آینده سازان و مدیران این کشور اسلامی خواهند بود و باید تربیت و علم آموزی آنها الهی و مهدوی باشد.

از این روز به مناسبت روز “دانشجو” درباره “نقش کلیدی دانشگاه ها در تربیت دانشجوی مهدوی و دستیابی به جامعه مطلوب مهدوی” با آیت الله «سید جلال مجد هاشمی» از شاگردان برجسته امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی است که از همراهان امام راحل در نهضت پیروزی انقلاب بوده و با پیروزی انقلاب اسلامی بیش از دو دهه در دانشگاه تهران تدریس داشته اند و با محیط دانشگاه و دانشجو اشراف و شناخت کافی را دارد؛ به گفتگو پرداخته ایم.

وی دروس حوزوی و خارج را از محضر آیات عظام بروجردی، امام خمینی، حجت، خوانساری،گلپایگانی، مرعشی نجفی، سلطانی طباطبایی، مرتضی حائری و علامه طباطبایی تلمذ نموده و سپس با عزیمت به تهران به تدریس و افاضه علمی در حوزه علمیه و دانشگاه تهران مشغول شدند.

سال ١٣۵۵ با تقاضای اهالی منطقه پاسداران از مراجع معظم تقلید قم و با نظر حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی، آیت الله مجد به امامت مسجد جامع غدیر خم (ضرابخانه) منصوب گردیدند و با مدیریت ایشان و با کمک خیرین این مسجد به عنوان یکی از مهمترین مراکز فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی، بهداشت و درمان، تعلیم و تربیت، آموزش و ورزش، خیریه و کتابخانه با کمک خیرین در شمال تهران تبدیل شد و اکنون فعالیت های فرهنگی این مسجد الگوی برای مساجد سراسر کشور شده است تا جایی که مسابقات معارفی که توسط این مسجد در مناسبت های مختلف برگزار می شود مورد استقبال مؤمنین در سراسر کشور قرار گرفته است.

اینک در ادامه ضمن تبریک روز دانشجو به دانشجویان عزیز کشورمان، مشروح این گفتگوی صمیمی و مهدوی با آیت الله مجدهاشمی از نظرتان می گذرد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

به کوشش: امیرمحسن سلطان احمدی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در آستانه روز دانشجو هستیم و اکنون بیش از چهل سال از انقلاب می گذرد، انقلابی که زمینه ساز ظهور امام زمان(عج) است و دانشجویان امروز این کشور اسلامی مدیران فردای این کشور هستند؛ به عنوان اولین سؤال بفرمایید رابطه دانشجو و دانشجویی در جمهوری اسلامی ایران با مهدویت چیست؟

قبل از اینکه ما وارد اصل موضوع مهدویت شویم، به طور کلی نظامی که امام راحل برپا کرد این نظام و انقلاب بر اساس دین حق بود که اسلام از طریق اهل بیت(ع) را به بشریت ارائه نمود و مبنای انقلاب امام راحل مکتب اهل بیت(ع) و اسلام از طریق اهل بیت(ع) و ۱۴ معصوم(ع) است، و یکی از مسائل مهم اسلام از طریق اهل بیت(ع) مسئله مهدویت است.

به طور کلی مسئله امامت و ولایت و مسئله مهدویت از اصول اصلی دین خدا و اسلام در روی زمین است و پایه و اساس این نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بر پایه چنین اصل و اصولی است.

قرآن می فرماید: « وَمَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلَامِ دِینًا فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَهِ مِنَ الْخَاسِرِینَ؛ و هرکه جز اسلام، دینی طلب کند، هرگز از او پذیرفته نمی شود و او در آخرت از زیانکاران است.»، (آیه ۸۵ سوره آل عمران). هر کس غیر از اسلام واقعی دینی را قبول کند، خداوند می فرماید ما از او قبول نمی کنیم و او در آخرت از زیانکاران است.

این انقلاب اسلامی هم بر اساس همین آیه شکل گرفت و این حرکت امام منجر به پیروزی شد و در کل دنیا کشوری پیدا شد که رسماً دینش دین اسلام واقعی شد؛ ولی در عین حال این اساس کار و برنامه عمده و هدف و مرام حضرت امام راحل و همچنین خلف پاکش مقام معظم رهبری است که مکتب اهل بیت(ع) را حداقل در این گوشه از کره زمین تشکیل دادند و چهره واقعی اسلام را به جهانیان نشان داده و حقایق اسلام واقعی به جهان منتشر شد.

بنابراین صدور انقلاب اسلامی هم به همین معنا است. این انقلاب یک تحول بنیادی و موجی کلی در جهان ایجاد کرد تا جایی که دنیا متوجه شد دین اسلامی هم هست، و در دین اسلام مکتبی به نام مکتب تشیع و اهل بیت(ع)، ولایت و امامت و مهدویت وجود دارد که همه مغزهای متفکر جهان متوجه این موضوع شدند. و این بزرگترین پیروزی امام راحل، بنیانگذار این انقلاب بود که به جهانیان فهماند اسلام اصلی اسلام مکتب تشیع است. در واقع این انقلاب صادر شد چه ما بدانیم یا ندانیم، یا بخواهیم یا نخواهیم.

اجمالاً این طبقه حساس و عزیز جامعه دانشجو که در واقع آینده سازان ما هستند را باید در رابطه با این مسئله راهنمایی کرد، چون بهترین و مهمترین و کارساز ترین برنامه برای دانشجویان عزیز آشنایی با اصل اساسی دین به خصوص مسئله نبوت و امامت و رهبری جامعه و در این دوران آخرالزمان و دوران غیبت کبری امام زمان(عج) شناخت دقیق مسئله مهدویت به دور از انحراف و تحریف است.

با توجه به اهمیت شناخت مهدویت توسط دانشجویان کشورمان خصوصاً در این دوران مقطع آخرالزمان، چه توصیه و پیشنهاد و راهکاری برای ارتباط و شناخت دانشجویان با امام زمان(عج) را دارید؟ اصلاً یک دانشجوی عادی چگونه مهدوی و مهدوی باور و سپس مهدوی یاور در محیط دانشگاه تربیت شود؟

عقیده بنده این است که به طور کلی بالاترین چیزی که در این نظام باید عمل شود و مهمترین وظیفه ای که بر عهده مسئولین آموزشی است، این است که نفوس جامعه به خصوص نسل جوان و دانشجویان را به اصول اساسی انقلاب اسلامی که برگرفته از اسلام راستین است به هر نحو آشنا کنند و آگاهی بدهند که این یک اصل اساسی و نظریه بنده است.

و مسئولین آموزشی این موضوع را جز برنامه های اصلی دانشگاه ها و در سطح های مختلف علمی قرار دهند، طوری که دروس اصلی و اساسی یک دانشجو در تمام رشته ها موضوع دین، اعتقادات، باورها و ارزشهای دینی خصوصاً مسئله امامت و مهدویت باشد، که این موضوع جز دروس اصلی آنها قرار بگیرد.

اگر هم بخواهید ریشه ای این موضوع حل شود، باید این موضوعات دینی خصوصاً امامت و مهدویت جز دروس اصلی و اساسی در همه رشته های دانشگاهی قرار گیرد.

مسئولین نظام آموزشی در این رابطه مسئول هستند و تکلیف الهی آنها است که در این نظام که آن را امام راحل برپا کرد و جهت برپایی و حفظ آن چقدر خون شهدا ریخته شد، باید این موضوع را در اصل و متن دروس اصلی دانشگاه ها قرار دهند. اصلاً امام راحل برای همین موضوع قیام کردند و انقلاب هم در همین راستا تشکیل شد، و شهدا هم در همین رابطه خون دادند و شهید شدن.د

و نکته دیگر اینکه علاوه بر دانشگاه ها ما باید این اصول اصلی دین و ارزشهای اسلامی را باید از همان ابتدا از مهد کودک این مباحث دینی و مسئله امامت و مهدویت بر اساس سطح بندی سنی جز دروس اصلی آنها قرار بگیرد و تا بالاترین مقاطع تحصیلی دانشگاهی در سطوح مختلف بر اساس سنین مختلف تدریس شود.

باید یک فکر اساسی و یک اتاق فکری در این رابطه تشکیل شود و درباره مفاد درسی و گنجاندن این مباحث در کتب درسی یک تجدید نظر اساسی صورت گیرد.

یک وقت هم مقام معظم رهبری نسبت به علوم انسانی تأسف خوردند و گفتند که علوم انسانی ما از غرب می آید و این واقعاً جای تأسف است که منشاء و اصل علم را در اختیار دارید ولی علم را از بیگانه بگیرید! در روایتی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «أَنَا مَدِینَهُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا فَمَنْ أَرَادَ الْعِلْمَ فَلْیَأْتِ الْبَابَ؛ من شهر علمم و علی درِ آن شهر است. هر که دنبال علم است، باید از این در وارد شود».

و این مسئله باید ریشه ای و اساسی حل شود. و به طور کلی درس اصلی دانشجویان و دانش آموزان همین مباحث اعتقادی اسلام ناب محمدی و در این دوران آخرالزمان مباحث مهدوی باشد.

تا زمانی که ارزش های الهی حل نشود هیچ یک از ابعاد مشکلات جامعه حل نخواهد شد، چرا که اصل و اساس جامعه همین مباحث اعتقادی است که اصل و زیربنا است.

بنابراین مسئولین آموزشی کشور اگر اصل اساسی برنامه ولایت و مهدویت را نمی توانید با فوریت در متن دروس قرار دهند یا زمان می برد، حداقل به فوریت اهمیت موضوع آن را در برنامه های فوق العاده قرار دهند و یک برنامه ویژه در کنار دروس اصلی دانشگاه و حتی دانش آموزان قرار دهید که یک دانش آموز و دانشجوی مسلمان بیگانه با شناخت امامت و مهدویت نباشد.

اشاره نمودید به بحث اهمیت شناخت مهدویت در مدارس توسط دانش آموزان و لزوم آغاز آموزش مهدوی حتی از مهد کودک، علت آن چیست؟

قبل از ساختن یک ساختمان ابتدا باید زیر بنای آن را محکم و مقاوم ساخت که رونمای آن بتواند روی یک ستون قوی و مستحکم قرار بگیرد، بنابراین بحث تربیت دانشجوی مهدوی به تربیت دانش آموز مهدوی بر میگردد چرا که زیر ساخت این تربیت مهدوی در دانشگاه، مدارس هستند.

از این نظر بحث آموزش مهدویت در مدارس برای دانش آموزان از اهمیت بیشتری برخوردار است، چرا که اگر دانش آموزی هماهنگ با دانشجویی نباشد اثر مطلوب را ندارد، چون باید از ریشه شروع کرد که ابتدا باید از دانش آموزان شروع کرد که به دانشجو رسید، که اگر پایه این کار نباشد زیر سازی لازم صورت نگرفته که لازم است حتی از مهد کودک شروع شود و همینطور مباحث زنجیروار ادامه داشته باشد تا به دانشگاه و سطوح عالی تحصیلی برسید. پیشنهاد بنده هم این است که اول یک فکر اساسی درباره این موضوع مسئولین آموزشی داشته باشند.

شناخت مهدویت و تربیت دانشجوی مهدوی چه تاثیری بر جامعه دارد و ثمره جامعه مهدوی چیست؟

در انتهای بحث امامت بحث مهدویت بیان شده است که در بحث مهدویت تمام مسائل بشر آمده است، یعنی اگر موضوع مهدویت خوب عنوان شود و خوب پیاده شود، تمام مسائل اساسی و ارزشهای الهی و انسانی در آن است و از نظر وضع موجود جامعه را هم تحت تاثیر قرار می دهد و وضع آینده جامعه هم متأثر از آن است.

مسئله مهدویت حتی وضع موجود جهان را از این مشکلات اصلاح می کند و حتی مردم از مشکلات اقتصادی نجات پیدا می کنند و علاوه بر آن مسئله مهدویت آینده بشر را مشخص و روشن می کند، و چنان امیدی در بشر ایجاد می کند که همان امید باعث می شود که فعالیت ها به سوی آن کمال واقعی هر چه بیشتر و پرتوان تر و با اهداف روشن تر و مشخص تری ادامه یابد و این سرگردانی از جامعه دور خواهد شد.

دانشجوی مهدوی که با آرمان های مهدویت آشنا است این دانشجو آینده ساز این کشور است و مدیران آینده کشور همین دانشجویان هستند و دانشجوی مهدوی امروز مدیر مهدوی فردای این جامعه است.

منشاء اکثر این چالش ها و مشکلات اقتصادی ما از این نقطه شروع می شود که اگر این مسئله ریشه ای حل شود، همه مشکلات حل می شود، چون در دین واقعی اسلام همه چیز هست. و همه چیز در این قرآن آمده است ولی مردم سرگردان هستند. در این باره قرآن می فرماید: « وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَهٍ إِلَّا یَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّهٍ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ؛ و کلیدهای خزائن غیب نزد اوست، کسی جز او بر آن آگاه نیست و نیز آنچه در خشکی و دریاست همه را می‌داند و هیچ برگی از درخت نمی‌افتد مگر آنکه او آگاه است و نه هیچ دانه‌ای در زیر تاریکی‌های زمین و نه هیچ تر و خشکی، جز آنکه در کتابی مبین مسطور است. »، (آیه۵۹ سوره انعام)؛ حتی دنیای خوب همراه با آخرت خوب در این قرآن آمده است.

پس اگر به سوی اسلام ناب بروید، هم دنیا و هم آخرت انسان آباد می شود که لازمه آن این است که این مسائل اعتقادی را به صورت ریشه ای حل کنید ولی اگر ریشه را حل نکنید در روبنا می مانید چون زیر بنایی ندارید.

نظرتان درباره اختصاص دادن یک روز به نام دانشجو و تعریف شما از دانشجو چیست و یک دانشجوی مهدوی بهتر است چه علمی را بیاموزد؟

در مجموع باید گفت که یک روز را به دانشجو اختصاص دادن مسئله را حل نمی کند. لذا در ارتباط با روز دانشجو بهترین خدمت به دانشجویان عزیز که آینده سازان و سازندگان فردای ما هستند، این است که مسئولین این عزیزان را در مسیر اصلی علم قرار دهند و این وظیفه خیلی سنگینی است که بر عهده مسئولین تعلیم و تعلم کشور است.

اما دانشجو یعنی دانش جو؛ کسی که در جستجوی دانش است، اما دانش وعلمی که به درد دنیا و آخرت او می خورد و آن دانش و علمی است که از ناحیه خدا آمده است و علمی که از ناحیه خدا آمده نزد پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است و مسیرش نیز مشخص است که در ابتدا بیان شد که پیامبر(ص) فرمودند: «أَنَا مَدِینَهُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا فَمَنْ أَرَادَ الْعِلْمَ فَلْیَأْتِ الْبَابَ؛ من شهر علمم و علی درِ آن شهر است. هر که دنبال علم است، باید از این در وارد شود».

هم در آیات قرآن و روایات آمده که علم از ناحیه خدا است که به شما داده اند. در این خصوص خداوند در قرآن می فرماید: « وَمَا أُوتِیتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِیلًا ؛ و از دانش و علم جز اندکی به شما نداده اند.»، (آیه ۸۵ سوره اسراء). از این آیه استفاده می شود که علمی که بشر دارد این را خدا به او داده است و همه از ناحیه خدا است.

و خداوند در قوه و باطن و ملکوت و خلقت انسان استعداد عالم و دانشمند شدن را داده است و بعد نحوه عالم شدن و عارف شدن هم به انسان آموخته است و اگر انسان بخواهد به علم واقعی برسد تنها راه آن از طریق خداوند و اهل بیت(ع) است.

بنابراین دانشجوی مسلمان و مهدوی کسی است که دنبال علم واقعی می رود. و اگر بخواهیم کمی عرفانی تر حرف بزنیم که خودش مرحله خودش را دارد این حدیث امام صادق(ع) است که حضرت می فرماید: « أَلْعِلْمُ نُورٌ یقْذِفُهُ اللّه فِی قَلْبِ مَنْ یشآء ؛ علم، نوری است که خداوند به قلب هر کس که بخواهد می افکند.» پس علم باید از ناحیه خدا القا شود و به هر کس خدا بخواهد علم می دهد.

ثمرات این ارتباط مهدوی برای دانشجویان چیست و یک دانشجوی مهدوی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

دانشجویی که ارتباط او با امام زمان(عج) است، آگاهی و عرفان او در حد مطلوب است و او امید خاصی دارد و دیگر اضطراب و دو دل بودن و سرگردانی در او معنا ندارد و با یک اطمینان خاص و اعتماد صد در صدی و قلبی آرام درس می خواند و می تواند ترقی و تعالی داشته باشد.

بیشترین نخبگان علمی در دنیا ایرانی هستند و حتی دانشمند شهید محسن فخری زاده که اخیراً شهید شد، جز برترین نخبگان و ممتازان جهان بود. امتیازی که شهید فخری زاده داشت و او را به این مقام علمی رساند همین ارتباط معنوی بود که اهل تقوا و تدین بود، تا جایی که حتی صبح ها مقید بود که نماز صبح خود را در مسجد به جماعت بخواند.

ویژگی یک دانشجوی اسلامی و مهدوی این است که او متصل به خدا است و کسی که متصل به خدا است می تواند علم واقعی را به دست بیاورد. و علم واقعی را تنها کسانی می توانند به دست بیاورند که به سرچشمه علم یعنی خدا متصل شده باشند، آنهایی که خدایی شدند ولی آنهایی که خدایی نیستند هر چند هم تلاش کنند به جایی نمی رسند و اگر هم چیزی از علم در دنیا می داند آن را هم از همین مبانی اسلامی گرفته اند.

اول عالِم در عالَم خود خدا است، علم واقعی در دست خود خدا است و خدا این علم را به کسی می دهد که او را قبول دارد؛ یعنی مؤمنین و معتقدین به خدا، علم خدا هم در اختیار آنها است. لذا درباره ائمه معصومین(ع) می گویند که آنها علم الله هستند. اینها به خدا متصل شدند و خدا قدرت علمش را در اختیار آنها قرار داده و ارکان علم خدا شدند.

پس کسی که متصل به خدا است علم خدا را هم در اختیار دارد. لذا در قرآن خداوند می فرماید: « وَلِلَّهِ الْعِزَّهُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ ؛ در حالی که عزت و اقتدار برای خدا و پیامبر او و مؤمنان است»، (آیه ۸ سوره منافقون)؛ پس عزت و ترقی و تعالی برای خدا و پیغمبر و مؤمنین است.

انسان هر قدرت و هر چیز می خواهد منشاء آن خدا است و خدا فرموده است آن را از ۱۴ معصوم بگیرید که آنها اسماء الحسنی خداوند هستند که به وسیله آنها خدا را بخواهید که خدا آنها را وسیله قرار داده است.

از این جهت ویژگی یک دانشجوی مهدوی این است که اولاً نسبت به درس و علم خود یک علم خاص و درک خاصی دارد که متصل به علم خدا است. دوماً اتصال معنوی با خدا دارد. سوماً امیدی دارد که در کسی این امید نیست، چون امید به ابدیت دارد که این اعتقاد به ابدیت امید می آورد و چنین کسی به خدا اعتقاد دارد و تا خدا هست او نیز هست.

لذا دانشجوی مهدوی چنین حالتی دارد و با بقیه دانشجویان خیلی فرق دارد. دیگران به منبع علم توجه و اتصالی و امیدی ندارند و حتی دنبال یک مدرک هستند، همانطور که دانشجویانی که در غرب خودکشی می کنند به خاطر این است که در آنها امید نیست و از خدا جدا هستند.

اما دانشجوی مهدوی به خدا متصل است و روز به روز امیدش بیشتر می شود، و علم را بهتر میفهمد و علم بیشتری هم کسب می کند، و از هیچ چیز ترسی ندارد. خدا نیز در قرآن می فرماید: « وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ؛ و سست نشوید! و غمگین نگردید! و شما برترید اگر ایمان داشته باشید!»، (آیه ۱۳۹ سوره آل عمران). این وعده خدا به مؤمنین است که نترسید و محزون نباشید، شما پیروز هستید و به درجه عالیه علم و دانش می رسید، اما یک شرط دارد به شرطی که به خدا ایمان داشته باشید.

بنابراین اگر به خدا ایمان داشته باشید خدا هم شما را تنها نمی گذارد. که در روایتی آمده است: «من کان لله کان الله له»، برای خدا باشد،خدا هم برای اوست. پس اگر کسی با خدا باشد خدا هم با او است و وقتی خدا با انسان باشد، چیزی او کم ندارد.

جدیت دانشجوی مهدوی در علم و درس با بقیه خیلی فرق دارد.عرض شد آن چیزی که به دانشمندان ما امتیاز داده جنبه عرفانی آنها و اتصال به خدا است وگرنه دانستن چند تا مبحث علمی چیزی را حل نمی کند، بلکه این اتصال به خدا است که آن موضوع را حل می کند و این اتصال موکول به اعتقاد و باور است که باید این مسائل دینی را باور و اعتقاد داشته باشند و این مسائل هم باید القا شود.

خلاصه عرض اینکه:

اصل اساس علم پیش خدا است

از خدا باید این علم را گرفت

و کسانی که به خدا ایمان آورده و با او ارتباط دارند این علم را کسب می کنند.

نکته مهم اینکه یکی از آثار مهدویت برای دانشجوی مهدوی ایجاد روحیه مقاومت در علم آموزی است. دانشجوی مهدوی باید مقاوم باشد و سستی نکند، چون مومن همیشه امید دارد و نا امید و خسته نمی شود. خداوند نیز فرموده است: «الَّذِینَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ همان کسانى که ایمان آورده‏ اند و دلهایشان به یاد خدا آرام مى‏ گیرد آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش مى‏ یابد»، (آیه ۲۸ سوره رعد).

بنابراین موفقیت برای اهل ایمان است، به شرطی که از پایه و اساس مسئله مهدویت از کودکی پی ریزه شده باشد که دانشجو هم علمی را در دانشگاه بیاموزد که آن علم مطابق با فطرت او است که فطرت او فطرت الهی است که خداوند نیز در قرآن می فرماید: « فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ؛ این فطرتی است که خداوند، انسانها را بر آن آفریده »، (آیه ۳۰ سوره رم). انسان خداجو، خدا خواه و خدا دوست است که این فطرت انسان است.

چه توصیه مطالعاتی به دانشجویان دارید که برای شناخت بیشتر امام زمان(عج) خود، مطالعه نمایند؟

هر چند برنامه های دانشگاه طوری است که وقت دانشجو را هم گرفته اند و از اول انقلاب نزدیک ۲۰ سال در چندین دانشگاه تدریس می کردم، که یک سال یاد دارم که برای درسی چهار هزار برگه امتحانی را باید تصحیح می کردم و از نزدیک وضع دانشگاه و دانشجویان را دیده ام که به شدت وقت این عزیزان پر است و اگر کتابی هم پیشنهاد شود که بخوانند برای آنها سخت است، اما اگر به سمت شناخت مهدویت قدمی بردارند، خدا هم به این وقت آنها برکت می دهد و هم قدرت زمانی و هم قدرت فهم و علم نصیب آنها می شود.

کتاب های زیادی درباره مهدویت نوشته شده است که پیشنهاد می شود آثار مهدوی حضرت آیات عظام مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، جوادی آملی مطالعه شود و همچنین کتاب های مکیال المکارم، دادگستر جهان نوشته آیت الله امینی، منتخب الاثر از جمله کتاب های خوب مهدوی است.

هر چند مطالعه این کتاب ها برای شناخت مهدویت خیلی کم است اما یک پیش مطالعه برای این شناخت است. ولی به طور کلی مطالب دین بالاترین مطلب علمی است که باید به صورت درسی در بیاید و معلمانی هم در این رابطه تربیت شوند که دانشجو بتواند مهدوی تربیت شود.

جهت انس و ارتباط بیشتر دانشجویان با امام زمان(عج) و کسب موفقیت های علمی چه ادعیه و اذکاری را توصیه می فرمایید؟

سعی شود دعای عهد را هر روز بخوانند، همچنین در روزهای جمعه مقید به خواندن زیارت مخصوص حضرت در روز جمعه باشند، دعای مکارم الاخلاق که محتوای خیلی عجیبی دارد را زیاد بخوانند، و زیارت عاشورای غیر معروفه را هر روز بعد از نماز صبح بخوانند که در موفقیت خیلی موثر است.

در بحث ذکر و دعا یک نکته را متذکر شوم که البته دعای خاصی برای این مبنا نیست که لقلقه زبانی باشد. ما خدمت مرحوم آیت الله بهجت بودیم و کسی آمد از ایشان سوال کرد که یک دعای خاصی بفرمایید که مجرب باشد و ما بخوانیم، ایشان نیز چند دعا را برای آن فرد گفتند و وقتی آنها رفتند در جمع خصوصی به ما گفتند مهمتر از دعا و ذکر حال است نه قال! اینها دنبال قال می گردند اما حال دعا و ذکر را ندارند و ذکر و دعایشان هم لقلقه لسان است.

حالا این دعا باشد یا آن دعا باشد، دنبال دعا می گردند و حتی دنبال انواع دعا می گردند در صورتی که باید اول دنبال حال دعا گشت و حال دعا باید پیدا کرد که اگر به آن حال دعا رسیدند اگر گفتید: یا الله کار تمام است. که عمده باید آن حال را پیدا کرد.

با این دعا و آن ذکر خواندن و هر سال عمره و حج رفتن و چله گرفتن برخی خیال میکنند، همه چیز حل می شود؛ در صورتی که اینجور نیست اینقدر این در و آن در را نزنید و دنبال حال دعا باشید.

همچنین آیت الله بهجت به ختم صلوات خیلی معتقد بودند و می گفتند افضل ذکر صلوات است و افضل دعا وعجل فرجهم بعد از صلوات است.

حتی خود امام زمان(عج) هم گفته اند نیاز به چله و ذکر نیست، مثل آن پینه دوز باشید که من خودم به دیدنتان می آیم و واقعیت قضیه هم همین این است. هر چند دعاها هم اثر دارد به شرطی که به آن حال دعا برسید و اگر به این امید بخوانید خوب است.

نکته پایانی اگر صحبت و نکته ای باقی ماند، بفرمایید.

باید از اساس این موضوع را شروع کرد، به طور کلی الان برنامه های مهدوی در دانشگاه ها و مراکز علمی آن طور که باید باشد نیست و مطلوب نیست؛ حتی کتاب و استاد مهدوی هم برای این موضوع نیست و این واقعیت مسئله است، هر چند اصل و اساس آن در قرآن، صحیفه و نهج البلاغه آمده است اما باید از آنها استخراج شود و سطح بندی نمود تا دانشجوی مهدوی تربیت شود. حالا تا این مقدمات تشکیل شود همانطور که گفتیم حداقل یک برنامه ویژه و فوق العاده برای بحث مهدویت حتما باید در دانشگاه ها و مدارس تشکیل شود.

در این موضوع یک مسئله مهم که باید بیان کرد، مسئله استاد و معلم مهدوی است که در این رابطه هم خیلی کمبود داریم که نه کتابی مهدوی برای این موضوع داریم و نه استادی متخصص در حوزه مهدویت که آن را تدریس کند.